― 18 ноября 2025 г.

TÜRKSOY'dan Kültürel Zirve: Oljas Süleymenov Sergisi "Boyut, Gezegen, Dünya" ile Türk Dünyası'nın ortak hafızası vurgulandı

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Genel Sekreterliği, Kazakistan'ın seçkin şairi, düşünürü, Türkolog ve diplomatı, aynı zamanda Kazakistan Emek Kahramanı ve UNESCO Himayesindeki Kültürleri Yakınlaştırma Merkezi Müdürü Oljas Süleymenov'un mirasına ithaf edilen görkemli bir uluslararası sergiye ev sahipliği yaptı. "Oljas Süleymenov. Boyut, Gezegen, Dünya" başlıklı sergi, Süleymenov'un insanlığın kökenlerine ve kültürel diyaloğa hümanist bir bakış açısı getiren efsanevi kitabı "Az i Ya"nın yayımlanışının 50. yıldönümüne (1975-2025) özel olarak düzenlendi.

Sultan Raev ve Oljas Süleymenov'un Mesajları: Kültür Köprüsü ve Ortak Ufuk

TÜRKSOY Genel Sekreterliği Gala Salonunda gerçekleşen program, saygı duruşu ve Türkiye ile Kazakistan Milli Marşları’nın okunmasıyla başladı. Açılışta konuşan TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, bu özel buluşmanın sıradan bir etkinlik olmaktan öte, "derin bir anlamı, geniş bir ufku ve güçlü bir mesajı" barındırdığını vurguladı. Raev, TÜRKSOY çatısı altında düzenlenen bu serginin, Türk Dünyası’nın sanatsal mirasına katkılarıyla yol gösterici olan Oljas Süleymenov’un vizyonundan ilham aldığını ifade etti. Genel Sekreter, "Boyut. Gezegen. Dünya." başlığının bizlere, "Biz kimiz? Nereden geliyoruz? Ve bu gezegene nasıl bir iz bırakıyoruz?" gibi evrensel sorular yönelterek, bu soruları sanatın diliyle yeniden düşünmeye olanak sağladığını belirtti. TÜRKSOY’un misyonunun, "Türk Dünyası’nın sanatını, edebiyatını ve kültürünü yaşatmak ve daha önemlisi, onu geleceğe güvenle taşımak" olduğunun altını çizdi.

Etkinliğin onur konuğu Oljas Süleymenov ise törene gönderdiği yazılı mesajla duygularını paylaştı. Genel Sekreter Raev’e hitaben yazdığı mektubunda Süleymenov, TÜRKSOY'da dünya kültürlerini yakınlaştırmaya yönelik etkinliklerin başarıyla yürütülmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Süleymenov, TÜRKSOY’un projelerinin dünyayı birleştirdiğini, halkların ve liderlerinin insanlığın önündeki birbirine bağımlı çözümleri duymasını sağladığını belirtti. Teşkilatın otoritesinin artmasıyla, dünya toplumunun Türk halklarının kültürü ve tarihine olan ilgisinin de arttığını gözlemlediğini aktararak, bilim insanlarının artık Türklerin tarihsel etkinliği konusuna yöneleceğine olan inancını dile getirdi. Süleymenov, "Az i Ya" kitabının 50. yıldönümü etkinliğinin, kendi yönetimindeki Kültürleri Yakınlaştırma Merkezi'nin desteğiyle TÜRKSOY'da yapılmasından dolayı duyduğu memnuniyeti ifade etti.

Edebi Mirasın Işığında Kültürlerarası Diyalog

Programda resmi selamlamaları sunan isimler arasında Kazakistan Cumhuriyeti'nin Ankara Büyükelçisi Yerkebulan  Sapiev’in etkinliğe gönderdiği mesaj okundu. 

Büyükelçi Sapiyev mesajında Oljas Süleymenov, çağdaş Kazak edebiyatına yeni bir ufuk kazandırmış, Türk dünyası arasındaki tarihî ve kültürel bağları derinlemesine inceleyerek uluslararası alanda tanıtılmasına öncülük etmiş müstesna bir şahsiyettir. Onun şiiri, bilimsel ve kamuoyuna yönelik çalışmaları ile toplumsal ve diplomatik hizmetleri; halkımızın manevi gelişimine ve Kazakistan’ın dünyada tanınmasına büyük katkı sağlayan kıymetli bir mirastır.” cümlelerine yer verdi.

Etkinlikte UNESCO Himayesindeki Kültürleri Yakınlaştırma Merkezi Devlet Müzesi Genel ve Organizasyonel İşler Müdür Yardımcısı Saltanat Aliyakparovna Aşımova ve Prof. Dr. Umutkan Daurenkovna Munalbayeva’nın mesajları da okundu. 

Türkmenistan'ın TÜRKSOY Nezdindeki Temsilcisi Laçin Övezgeldieva da konuşmasında, Süleymenov'un edebi kimliğinin yanı sıra, 1989'da başlattığı "Nevada–Semipalatinsk" uluslararası nükleer karşıtı hareketinin küresel barışa yaptığı tarihi katkıların önemine değindi.

Sergi, Süleymenov'un edebi mirasına odaklanarak, yazarın yaratıcı evrimini gösteren, "Argamak"tan "Az i Ya"ya uzanan nadir baskıları ve arşiv materyallerini ziyaretçilerle buluşturdu. Etkinlik kapsamında ayrıca Oljas Süleymenov'un hayatını ve eserlerini konu alan bir belgesel film gösterimi ile "Az i Ya"nın 50. yılına ithafen bir edebi miras turu düzenlendi. Tören sırasında, Süleymenov'un eserleri Uluslararası TÜRKSOY Teşkilatı ve Kazakistan Cumhuriyeti'nin Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği kütüphanelerinin fonlarına bağışlandı .

Madalya ve Teşekkür Belgeleri Sahiplerini Buldu

Günün sonunda, Türk Dünyası’nın kültür ve maneviyatına katkıda bulunan önemli isimlere madalya ve teşekkür belgeleri takdim edilerek takdir edildi.

Madalya Takdim Edilen İsimler:

Kazakistan Halkları Asamblesi Anneler Konseyi Başkanı ve Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı nezdindeki Kadın Erkek Eşitliği ve Aile-Demografik Politika Ulusal Komisyonu üyesi Shanai Nazipa; “UNESCO himayesindeki Kültürleri Yakınlaştırma Merkezi” Devlet Müzesi Müdürünün genel ve örgütsel konulardan sorumlu yardımcısı, PhD doktoru Saltanat Aşımova; ve Profesör, Kazakistan “UNESCO himayesindeki Kültürleri Yakınlaştırma Merkezi” Bilimsel Araştırma Enstitüsü bilimsel-metodolojik bölümünün müdürü Umutkan Munalbayeva madalya ile onurlandırıldı.

Teşekkür Belgesi Takdim Edilen İsimler:

Almatı Eyaleti Valisi Marat Sultangaziyev başta olmak üzere, Kamal Alpeisova, Bayan Akhatay, Botagoz Akhtayeva, Khadisha Yerseyitova, Aisha Turmaganbetova, Assiyam Saitova, Roza İzyatova, Chinara Mambetaliyeva, Makhbuza Mussayeva, Elmira Mırza-Gali, Nursaule Altekova, Dana Tursynova ve Khadisha Erkin teşekkür belgesi almaya hak kazandı.

Etkinlik, tüm katılımcıların yer aldığı toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.