― 9 мая 2024 г.
TÜRKSOY Türk Dünyası ilmî çalışma yelpazesini genişletiyor
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Türk halklarının kendi içindeki kültürel bağları kuvvetlendirmek ve Türk halklarının kültürel, sanatsal ve ilmî faaliyetlerini uluslararası arenada tanıtmak amacıyla kurulmuştur. Kuruluşundan bu yana birçok sanatsal faaliyetin yanı sıra birçok ilmî çalışma yürütmüştür. Bu çalışmalara Türk Dünyası’nın çeşitli şehirlerinde düzenlediği sempozyumlar, forumlar, paneller, kitap ve yazar tanıtımları örnek gösterilebilir. Türk Dünyası’nın farklı ülkelerinde gerçekleştirilen bu faaliyetlerde düzenlenen bu etkinlikler Türk Dünyası’nın ilmî ve edebî yönünü kuvvetlendirmektedir. TÜRKSOY, bu ve benzeri faaliyetlerin sayısını her geçen gün artırarak faaliyetlerine devam etmektedir.
TÜRKSOY, Türk kültürü, dili ve edebiyatının bilimsel yönünün kuvvetlenmesi için gerek bilim insanlarını bir araya getirilerek gerek bu alanda yapılan çalışmalara destek sağlayarak faaliyet alanını genişletmektedir. Bilimsel faaliyetlerini aralıksız sürdüren TÜRKSOY, bu yıl Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilen Anev’i daha yakından tanımak için 2024’ün Türk Dünyası Kültür Başkenti’nde “Kadim Anev Medeniyeti” uluslararası konferansı düzenledi. Geçmiş tarihte birçok bilimsel faaliyet yürüten TÜRKSOY’un benzer etkinliğine Özbekistan’da düzenlenen “Türk Halkları Tarihinde Türkistan’ın Rolü” adlı bir konferans, Azerbaycan’da, İstiklal Şairi Mehmet Âkif Ersoy anısına düzenlenen bilgi şöleni, “Türk Halkları- Amerikan Yerlileri Kültür Köprüsü Sempozyumu”, KKTC’nin 40. kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Lefkoşa’da “Kıbrıs Türklüğünün Dünü, Bugünü, Yarını” paneli vb. örnek gösterilebilir.
TÜRKSOY, Bakü’de başlayan VI. Dünya Kültürlerarası Diyalog Forumu ve Özbekistan’ın Buhara şehrinde gerçekleştirilen Türk Dünyası Gençlik Forumu’na katılım sağladı. Ayrıca düzenlenen “Türk Dili Konuşan Halkların Uluslararası Dil Forumu”yla Türk Dünyası dil bilimcileri bir araya getirildi. Bu forumla Türk dili üzerine çalışma yapan dil bilimciler birbirlerine tecrübe ve fikirlerini aktarma fırsatı buldu. Böylece bu forumlardan ve görüşmelerden elde edilen bilgiler ışığında Türk dili üzerine yapılacak olan akademik ve ilmî çalışmalara öncülük edildi. TÜRKSOY bunların dışında Nobel Ödüllü Aziz Sancar gibi önemli kişilerle görüşülerek etki alanını genişletti.
TÜRKSOY, her yıl Türk Dünyası için önem arz eden şahsiyet(ler)ini seçerek o yıl boyunca o kişinin Türk Dünyası’nda ve dünya çapındaki tanınırlığını artırmak için çeşitli tanıtım etkinliği düzenlenmektedir. Mehmet Âkif Ersoy’un doğumunun 150. yılı anısına Buhara’da bilgi şöleni düzenlenmesi, “Büyük Mütefekkir Ebu Reyhan Biruni ve Dünya Biliminin Gelişimine Katkısı” konferansının yapılması, Kırgızistan Halk sanatçısı Baken Kıdıkeeva’nın doğumunun 100. yıl dönümünde anılması, Kırgız Şair Barpı Alıkulov’un 140. yıl dönümünün kutlanması, TÜRKSOY’da Kazak Yazar Murat Avezov’un 80. yılına ithafen konferans düzenlenmesi, Mahtumkulu Firâki ve Türk Dünyası Edebiyatı Uluslararası Bilimsel Konferansı’nın yapılması bunlardan sadece birkaçıdır. Bu bilimsel sohbet ve konuşmalarda Türk Dünyası’nda iz bırakan önemli kişiler hakkında değerli bilgiler aktarılmaktadır. Böylelikle hem bu kişilerin unutulması önlenmekte hem de diğer Türk halklarına tanıtımı yapılmaktadır.
Edebiyat, sanat ve birçok alanda iz bırakan kişilerin tanıtımının yanında TÜRKSOY tarafından kitap tanıtımları da yapılmaktadır. Bu yılın başlarında Astana’da “Komiser Jürgenov” kitabının tanıtımı ve TÜRKSOY’da “Baken Kıdıkeeva Ansiklopedisi”nin tanıtımı gerçekleştirildi. Yine Ankara’da “Türk Edebiyatının İncileri” ve “Sen Ne Kadar tatlısın, Ey Acı Hayat” kitapları tanıtıldı. Yine Kırgız yazılı edebiyatının kurucusu Moldo Niyaz’a ithafen hazırlanan 5 kitap ve “Aziz Şehir Şuşa” kitabının tanıtımları yapıldı.
Kitap tanıtımlarının yanı sıra Türk Dünyası’nın önemli eserleri diğer Türk dillerine aktarıldı ve tanıtımı yapıldı. Bunlara İstiklal Şairi Mehmet Âkif Ersoy’un şiirlerinin Azerbaycan Türkçesine aktarılması ve Türkçeye aktarımı TÜRKSOY tarafından yapılan Kırgız eserlerin Bişkek’te tanıtılması örnek gösterilebilir.
Bir kültür teşkilatı olan TÜRKSOY’un yaptığı ilmî faaliyetlerin küçük bir kısmına yukarıda değinilmiştir. 30 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren TÜRKSOY’un bütün çalışmalarına yer vermek uzun ve meşakkatli bir iştir. Elbette değinilmeyen birçok faaliyet bulunmaktadır. Ancak şu söylenebilir ki TÜRKSOY kültür ve sanat faaliyetlerinin yanı sıra edebî ve ilmî çalışmalarına ara vermeden devam edecektir.
