― 20 октября 2025 г.

Mahmudhoca Behbûdî'nin Seçilmiş Eserleri, Ankara'da Türk Dünyası’na tanıtıldı

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi ve Özbekistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği iş birliğinde, Türkistan Cedidcilik hareketinin öncüsü Mahmudhoca Behbûdî’nin doğumunun 150. yılı münasebetiyle önemli bir etkinlik düzenlendi.

20 Ekim 2025 tarihinde Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesinde gerçekleştirilen program, TÜRKSOY tarafından yayımlanan “Mahmudhoca Behbûdî’nin Seçilmiş Eserleri” kitabının tanıtım toplantısı ve “Mahmud Hoca Behbudi ve Türkistan Cedidcilik Hareketi” konulu uluslararası bir bilgi şölenini bir araya getirdi. Etkinliğe, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, Özbekistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Ilhom Haydarov, Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev, T.C. Dışişleri Bakanlığı Orta Asya ile İlişkiler ve Türk Devletleri Teşkilatı Genel Müdür Yardımcısı Elçi Şener Cebeci, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Sayit Yusuf, Özbekistan ve Türkiye’den çok sayıda bilim insanı, akademisyen ve kültür temsilcisi katıldı.

Sultan Raev: “Bu Eser, Türk Dünyası'nın Ortak Hafızası, Bir Milletin Uyanış Hikâyesidir”

Açılış konuşmalarında söz alan TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, Mahmudhoca Behbûdî’nin sadece bir yazar değil, Türkistan’ın kalbinde yanan bir ışık olduğunu vurguladı. Raev, Behbûdî’nin “Okumayan millet özgür olamaz!” sözüne dikkat çekerek, tanıtımı yapılan eserin yalnızca sayfalardan ibaret olmadığını, aksine “Türk Dünyası’nın ortak hafızası, bir milletin uyanış hikâyesi” olduğunu ifade etti. Son yıllarda Özbekistan’da Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in özel ihtimamı ile Cedid aydınlarının mirasının ihyası için büyük çalışmalar yapıldığına değinen Raev, TÜRKSOY olarak bu hayırlı girişime katkı sağlamaktan şeref duyduklarını belirtti.

Büyükelçi Haydarov: “Cedid Aydınlarının İdealleri, Yeni Özbekistan’ın ‘Üçüncü Rönesans’ Düşüncesinde Can Buluyor”

Özbekistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi İlhom Haydarov ise konuşmasında, etkinliğin Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in Mahmudhoca Behbûdî’nin 150. yıl dönümünün geniş çaplı kutlanmasına ilişkin kararı doğrultusunda gerçekleştiğini belirtti. Türkiye’de düzenlenen bu etkinliklerin derin bir sembolik anlam taşıdığını ifade eden Haydarov, Cedidlerin Türk aydınlarıyla aktif iş birliği içinde olduğunu ve onların Türkiye’de eğitim alarak yeni fikirler edindiğini hatırlattı. Haydarov, “Yeni Özbekistan’ın ilerlediği “Üçüncü Rönesans” fikrinin temelinde de bu ulu atalarımızın arzu ve özlemleri yatmaktadır” dedi. Büyükelçi ayrıca etkinliğin, Özbekistan’ın milli bayramı olan “Özbek Dili Bayramı” arifesinde yapılmasının önemine değinerek, Behbûdî’nin 1918’de Özbekçenin devlet dili olarak kabul edilmesi teklifini de hatırlattı.

Büyükelçi Sapiyev: “Ortak Dilimiz, Tarihimiz ve Kültürümüz Geleceğimizin En Güçlü Teminatıdır”

Törene katılan Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Yerkebulan Sapiyev de yaptığı kısa selamlama konuşmasında, Mahmudhoca Behbûdî gibi aydınların sadece Özbekistan'ın değil, tüm Türkistan'ın ve topyekûn Türk Dünyası'nın ortak değerleri olduğunu belirtti. Büyükelçi Sapiyev, "Bugün Behbûdî’nin eserlerinin Türkçede yayımlanması, onun aydınlanma ve ilerleme idealinin sınır tanımadığını, Kazak bozkırlarından Anadolu'ya kadar uzanan geniş coğrafyamızda birliği ve kardeşliği pekiştirdiğini göstermektedir. Ortak dilimiz, tarihimiz ve kültürümüz, geleceğimizin en güçlü teminatıdır," ifadeleriyle Türk halkları arasındaki bağların önemine dikkat çekti.

AHBVÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Metin Orbay’dan Selamlama

Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Metin Orbay da açılışta bir konuşma yaparak, üniversite olarak Türk Dünyası’nın ortak kültürel mirasına sahip çıkmaktan duydukları memnuniyeti dile getirdi.

Özbekistan Yazarlar Birliği Başkan Birinci Yardımcısı Minhociddin Mirzo, Taşkent Devlet Şarkşınaslık Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Gülçehra Rıhsiyeva ve Özbekistan Cumhuriyeti Kültür Bakanı Danışmanı Camşid Niyazbekov da Behbûdî’nin mirası ve Cedidcilik hareketi hakkındaki görüşlerini paylaştılar.

Açılış konuşmalarının ardından “Mahmudhoca Behbûdî’nin Seçilmiş Eserler” kitabının kurdela kesim töreni gerçekleştirildi. 

Program, katkı sunan değerli isimlere plaket ve katılım belgelerinin takdimi ve toplu fotoğraf çekimi ile son buldu.