― 14 ноября 2021 г.

  Türk Dünyası İstanbul’da Bir Araya Geldi

Türk Devletleri Teşkilatı Sekizinci Zirvesi, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde ve Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev, Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Kasım Cömert Tokayev, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Sadır Cabarov, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhamedov, Macaristan Başbakanı Sayın Viktor Orbán, Türk Devletler Teşkilatı Genel Sekreteri Sayın Baghdad Amreyev, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Türk Akademisi Başkanı Darhan Hıdırali, Türk Kültür ve Miras Vakfı Genel Başkanı Gunay Efendiyeva ve TÜRKPA Genel Sekreteri Mehmet Süreyya Er’in katılımıyla 12 Kasım 2021'de İstanbul'da düzenlendi

Demokrasi ve Özgürlükler Adası’ndaki toplantıda Türk Dünyasının geleceğine dair önemli kararlar alındı. "Dijital Çağda Yeşil Teknolojiler ve Akıllı Şehirler" temasıyla düzenlenen Zirve'de Liderler küresel gündemde yer alan öncelikli konulara ilişkin ortak hareket etmenin önemini vurgulayarak, Teşkilatın adının “Türk Devletleri Teşkilatı” olarak değiştirilmesi başta olmak üzere kurumun geleceğini ilgilendiren bir dizi önemli konuda kararlar aldılar.

Zirve Öncesinde Dışişleri Bakanları Konseyi 8. Toplantısı Düzenlendi.

Türk Devletleri Teşkilatı 8. Zirvesi çerçevesinde, 11 Kasım 2021 tarihinde İstanbul'da düzenlenen toplantı Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ev sahipliğinde yapıldı.

Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov,  Kazakistan Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Muhtar Tileuberdi, Kırgız Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbayev, Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Abdülaziz Kamilov,  Türkmenistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakanı Péter Szijjártó, Türk Devletler Teşkilatı Genel Sekreteri Baghdad Amreyev’in yanı sıra TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Türk Akademisi Başkanı Darhan Hıdırali, Türk Kültür ve Miras Vakfı Genel Başkanı Gunay Efendiyeva, TÜRKPA Genel Sekreteri Mehmet Süreyya Er ve Türk Devletler Teşkilatı Aksakallar Konseyi Türkiye Cumhuriyeti Aksakalı Binali Yıldırım katıldı. 

Toplantıda yapmış olduğu konuşmada TÜRKSOY çatısı altında önümüzdeki dönemde gerçekleştirecek etkinliklere değinen TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, ‘’Geçen 30 yılda, devlet başkanlarımızın himayelerinde, atalarımızın binlerce yıldır kuşaktan kuşağa aktarıp günümüze ulaştırdığı kültürel mirasi canlandırarak, aramızdaki dostluğun, kardeşliğin ve barışın aracı hâline getirdik. Afrika’dan Japonya’ya, güzel sanatların her alanında düzenlediğimiz etkinliklerle, ortak kültürümüzden aldığımız ilhamın ne kadar önemli bir araca dönüşebileceğini kanıtladık. Bu noktada, aramızdaki birlikteliğin güçlendirilmesi için başarılı çalışmalar yürüten, Türk Devletler Teşkilatını yürekten kutluyor, TÜRKSOY’a verdiği önem için ayrıca teşekkürlerimi sunuyorum’’ ifadelerini kullandı.

Türk Devletleri Teşkilatı Binası Törenle Açıldı

Sultanahmet’te bulunan Türk Devletleri Teşkilatı binası Zirve öncesinde düzenlenen resmî törenle açıldı. Açılış törenine Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile gözlemci ülke Macaristan'ın Başbakanı Viktor Orbán ve gözlemci üye statüsüyle 8. Zirve ile birlikte Teşkilata katılan Türkmenistan'ın Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov katıldı. 

Bağımsızlığın 30. Yılında Türk Birliği’ne Doğru

Daha önce Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) olarak anılan örgüt İstanbul Zirvesinde "Türk Devletleri Teşkilatı" adını aldı.

Yeni vizyon ve hedefleriyle Türk Dünyası ülkeleri arasındaki bütünleşme çabalarını ileri bir aşamaya taşıyan Türk Devletleri Teşkilatı’nın dönem başkanlığı yapılan Zirve ile birlikte Azerbaycan'dan Türkiye'ye geçti.  Zirve’nin sonuç belgesi olan İstanbul Deklarasyonu toplantı ardından tüm liderler tarafından imzalandı. 

Çok sayıda yerli ve yabancı basın mensubunun takip ettiği toplantının ardından Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bir basın toplantısı düzenledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yeni adımız ve yapımız Türk Devletleri Teşkilatı'yla bundan sonra daha hızlı, özellikle ısrarla kök salacak, büyüyecek, gelişecek ve serpileceğiz." dedi.

Teşrifleri için devlet ve hükümet başkanlarına teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zirveye video mesajla katkı sunan Kazakistan'ın Birinci Cumhurbaşkanı, Onursal Başkanı Elbaşı Nursultan Nazarbayev'e de selam gönderdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Zirvesi'nin Türkmenistan'ın da gözlemci olarak katılımıyla tarihi bir anlam kazandığını dile getirerek, şöyle devam etti: "Uluslararası alanda saygın bir teşkilat haline gelen Aile Meclisimizin faaliyetlerine yeni bir isimle devam etmesine karar verdik. Konseyimizin adı artık Türk Devletleri Teşkilatı'dır. İnşallah güneşin yeniden doğudan doğmaya başlayacağı vakitler yakındır. Binlerce yıldır medeniyetin beşiği olan Türkistan coğrafyası yeniden tüm insanlık için bir çekim ve aydınlanma merkezi haline gelecektir. Üye ve gözlemci ülkeler olarak bu konuda fikir birliği içinde teşkilatımızın kurumsal yapısını ve vizyonunu güçlendirecek adımlar atıyoruz. Türk Devletleri Teşkilatı sadece ekonomik veya siyasi çıkar ortaklığı olmanın çok daha ötesinde bir büyük gönül birlikteliğidir. Bu birliği ne kadar ileriye taşırsak, kendimiz, bölgemiz ve dünya için o kadar hayırlı işlere imza atabiliriz. Hiç kimse Türk Devletleri Teşkilatı'ndan rahatsız olmamalı, tam tersine kadim tarihi ve insani ilişkiler üzerinde yükselen bu hasbi yapının bir parçası olmaya çalışmalıdır. Medeniyetimizin ve kültürümüzün tabii yol haritasına uygun şekilde, teşkilat üyesi ülkeler olarak her alanda ilişkilerimizi geliştirmeyi sürdüreceğiz."

Türkmenistan Gözlemci Üye Oldu

Türk Devletler Teşkilatı 8. Zirvesi ardından İstanbul Deklarasyonu kabul edildi. Deklarasyona göre, Türkmenistan gözlemci ülke olarak Türk Devletleri Teşkilatına katıldı. Liderler tarafından imzalan deklarasyonda bu katılımın Türk Devletleri ve halkları arasındaki dayanışma ve iş birliğini geliştirileceği vurgulandı. 

Kazakça, Kırgızca, Türkçe, Özbekçe ve Azerbaycan dillerinde imzalanan 121 maddenin yer aldığı bildiride, Teşkilatın gelecek perspektifini çizen Türk Dünyası 2040 Vizyonu Belgesi’nin kabulü gibi önemli kararlar yer aldı.

Geleneksel tarafsızlık politikası izleyen Türkmenistan bu zirve ile birlikte gözlemci üye statüsü ile Teşkilata katılmış oldu. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov sekizincisi düzenlenen Zirveye ilk kez katıldı.

Cumhurbaşkanı Aliyev’e Türk Dünyası Âli Nişanı Takdim Edildi

Zirve açılışında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın teklifi üzerine, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e, Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarının kurtuluşunu ve toprak bütünlüğünü yeniden tesis etmesini sağlayan tarihî zaferden ve böylelikle Türk birliğine ve bölgede kalıcı barış ve istikrarın sağlanmasına katkılarından dolayı, "Türk Dünyası Âli Nişanı" takdim edildi.