― 23 сентября 2020 г.

Abay Kunanbayev, Ahmet Yesevi Üniversitesinde anıldı

Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Araştırma Enstitüsü tarafından, Kazak aydını ve ozanı Abay Kunanbayev’in doğumunun 175. yılı münasebeti ile çevrimiçi panel düzenlendi.

TÜRKSOY tarafından doğumunun 175. yılı vesilesiyle 2020 yılı “Anma Yılı” olarak ilan edilen Abay Kunanbayev’e ithafen 23 Eylül 2020 tarihinde düzenlenen etkinliğin moderatörlüğünü  Ahmet Yesevi Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Cengiz Tomar yaptı.

Etkinliğin açış konuşmasını yapan Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Muhittin Şimşek, modern Kazak yazılı edebiyatının kurucusu olarak kabul edilen Abay’ın Türk Dünyası’ndaki yerine değindi. Şimşek, “Abay son yüzyılın önemli şair ve mütefekkirlerindendir. Onun yazdığı eserlerin kıymeti günümüzde daha iyi görülmüştür. Bugün teknolojinin gelişmesiyle beraber en ihtiyaç duyulan insan unsuru kâmil insandır. Abay da bunu dile getirir ‘Kâmil insan her şeyden önce ilerici ve bilime önem verenlerdir.” diyerek programın düzenlenmesine katkı sunanlara teşekkürlerini sundu.

Etkinlikte yaptığı konuşmada, TÜRKSOY tarafından ilan edilen “2020 - Abay Kunanbayev Anma Yılı” açılışını, Şubat ayında Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın ve Türk Dünyası sanatçılarının katılımıyla yaptıklarını dile getiren TÜRKSOY Genel Sekreteri Prof. Düsen Kaseinov,  Türkiye’deki açılış etkinlikleriyle eş zamanlı olarak Balkanlarda Bosna-Hersek’ten başlayıp Sırbistan’da sona eren “Türk Dünyası Opera Yıldızları Turnesi”ni gerçekleştirdiklerini, bu turnede Türk Dünyası sanatçıları Abay’ın eserlerinin yanı sıra, zengin ve renkli müzik eserlerimizden en seçkin örnekleri icra ettiklerini ve ayrıca Abay’ın eserlerini Saraybosna Kış Festivali’nde dinleyicilerle buluşturarak Abay’ın müzik alanında taşıdığı değeri öne çıkarmaya çalıştıklarını aktardı. Kaseinov, “Şairliğiyle öne çıkan Abay; aynı zamanda yazar, düşünür, çevirmen ve bir devlet adamıdır. 19. yüzyıl Kazak realist edebiyatının kurucularından olan Abay, Kazak edebiyatının dünyaya açılan ilk penceresidir. O, doğu ve batı şiir sanatını yakından tanımış; geleneksel Kazak şiirine, edebiyatına konu, tema ve biçim yönünden yeni bakış açıları kazandırmıştır. Abay aynı zamanda bir fikir adamıdır. Şahsi birikim ve tecrübelerini evrensel nasihatlere dönüştürmüş ve “Kara Sözler”le bunları ölümsüzleştirmiştir. Bütün bunlar onun herkes tarafından kabul görmesini, sevilmesini, tanınmasını, gönüllerde yer edinmesini sağlamıştır.” diye konuştu.

Açılış konuşmalarının devamında Kazakistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, “Abay Kunanbay sadece Kazak halkını değil, bütün Türk Dünyasını kalemiyle fetheden gönül ve düşünce adamıdır. Abay Kunanbay ulu Bozkır’ın tarihinde altın sayfadır. 2020 yılı bilim ve irfan dünyamızın iki büyük ismi olan Abay ve Farabi yılı olarak ilan edildi.” diyerek Abay’ın düşüncelerini katılımcılar ile paylaştı.

Ahmet Yesevi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bolatbek Serikbaevich Abdrasilov da konuşmasında Abay’ın “Kara Sözler” kitabına dikkat çekerek onun sadece Kazakistan’da değil Türk Dünyası’nda tanınmasına yönelik yapılan etkinlikler ve kitap çalışmalarından söz etti.

Panelin ilk bölümünde, TÜRKSOY tarafından ünlü Kazak aydını ve edebiyatçısı Abay Kunanbay’ın doğumunun 175. yılı münasebetiyle düzenlenen ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde Türk Dünyası sanatçılarının katılımı ile gerçekleştirilen konserden bir bölüm gösterildi.

Türkiye ve Kazakistan’dan beş konuşmacının yer aldığı panelin ikinci bölümünün moderatörlüğünü Türkoloji Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Bülent Bayram yaptı. Bu bölümde ilk olarak Prof. Dr. Nergis Biray, Abay’ın sanat ile ilgili görüşlerini iki başlık altında değerlendirdi. İkinci konuşmacı Prof. Dr. Karlıgaş Aubakir “Abay Felsefesinde Ruh ve Beden Kategorisi” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Doç. Dr. Cemile Kınacı ise karşılaştırmalı edebiyata bir örnek olarak aynı dönemin iki şairi Tevfik Fikret ve Abay Kunanbayev’in eserlerini değerlendirdi. Panelin son kısmında Doç. Dr. Jandos Aubakir’ın “Abay’ın Edebi Mektebi” adlı sunumunun ardından söz alan Doç. Dr. Ekrem Ayan, Abay Felsefesi’nde yer alan “Kamil İnsan” tanımı üzerinde durdu.

Panel katılımcılardan gelen soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.