― 5 мая 2020 г.
“Büyük Bozkır Medeniyeti: Tonyukuk Mirası ve Çağdaş Türk Dünyası” konulu uluslararası video konferans düzenlendi
Bilge Tonyukuk yazıtının dikilişinin 1300. yıldönümünü vesilesiyle Uluslararası Türk Akademisi öncülüğünde “Büyük Bozkır Medeniyeti: Tonyukuk Mirası ve Çağdaş Türk Dünyası” konulu uluslararası video konferans düzenledi.
Canlı yayın formatında geçen konferansa Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Darhan Kıdırali, UNESCO Nezdinde Türkiye Cumhuriyeti Daimi Temsilcisi, UNESCO 40. Genel Konferansı Başkanı Büyükelçi Ahmet Altay Cengizer, UNESCO Asya ve Pasifik Bölümü Başkanı Andrey Şevelev, TÜRKPA Genel Sekreteri Altınbek Mamayusupov, Uluslararası Türk Kültürü ve Mirası Vakfı Başkanı Günay Efendiyeva, Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, Türk Konseyi Avrupa Temsilciliği Ofisi İcra Direktörü Janos Hovari, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Bilal Çakıcı, Moğolistan Milli Müzesi Müdürü Dagvaadorj Suhbaatar, Mamak Belediye Başkanı Murat Köse, devlet ve toplum insanı Mırzatay Joldasbekov, Azerbaycan Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı İsa Habibbeyli ile ABD, Azerbaycan, Macaristan, Almanya, Kazakistan, Kırgızistan, Moğolistan, Özbekistan ve Türkiye’den tanınmış Türkologları katıldı.
Video konferansta konuşma yapan TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Bilal Çakıcı TÜRKSOY’un Türk kültürüne, sanatına ve edebiyatına büyük hizmetleri geçmiş önemli şahsiyetler adına dünya genelinde çeşitli etkinlikler düzenlediğini vurgulayarak, “TÜRKSOY, söz konusu faaliyetlerini gerçekleştirirken birçok kurum, üniversite ve sivil toplum kuruluşuyla birlikte hareket etmektedir. Uluslararası Türk iş birliği kuruluşları olan Türk Konseyi, Türk Akademisi, Türk Kültür ve Miras Vakfı, TÜRKPA bunların başında gelmektedir. Böylelikle elde edilen güç birliği, amaçlarımıza ulaşmamızda bizlere büyük bir katkı sağlamaktadır.” diye konuştu
Toplantıda, yazdıklarıyla Türklerin devletleşme sürecine ve bu süreçte yaşanan tecrübelere, devrin yaşam tarzına, Türk dilinin 1300 yıl önceki durumuna ışık tutan Türk edebiyatının bilinen ilk yazarı Tonyukuk’un mirası, değerli bilim insanları tarafından ele alındığını kaydeden Çakıcı, ““Bir şeyi yufka iken bükmesi kolay imiş, ince kalın olursa parçalaması zorlu imiş.” diyerek birlik ve beraberliğin sırrına eren; Türk milletinin var olma mücadelesinde “kızıl kanını tüketen, kara terini akıtan” Bilge Tonyukuk’u minnet ve şükranla yad ediyorum.” şeklinde konuştu.
Onur konuklarının kutlama konuşmalarından sonra Türk Akademisinin yayımladığı “Bilge Tonyquq” yayını tanıtıldı. Tonyukuk yazıtı metninin 12 dile çevirisi bir araya getirilip transkripsiyonu da verilen kitabın kurdelesini Nur-Sultan şehrinden merkez stüdyodan katılan bilim, toplum ve devlet adamı Mırzatay Joldasbekov kesip okuyucuları tebrik etti.
Konferansın panel oturumunda tanınmış Türkolog bilim insanları Osman Fikri Sertkaya (Türkiye), Timur Kocaoğlu (ABD), İştvan Zimoni (Macaristan), Kadırali Konkobayev (Kırgızistan), Cengiz Alyılmaz, Ahmet Taşağıl (Türkiye), İrina Nevskaya (Almanya), Yulay Şamiloğlu (ABD) ve Erhan Aydın (Türkiye) bildiriler sundu.
Moğolistan Milli Müzesi Müdürü D. Suhbaatar, müzede sergilenen Tonyukuk yazıtıyla ilgili müze eşyalarını tanıttı.