― 28 февраля 2019 г.
"Türk Dünyasının Öncüleri -13: Makedonya Türk Edebiyatında Bir Dünya Klasiği Necati Zekeriya "
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY’da, "Türk Dünyası’nın Öncüleri -13: doğumunun 90. yılında Makedonya Türk Edebiyatında Bir Dünya Klasiği Necati Zekeriya " konferansı düzenlendi.
TÜRKSOY Genel Sekreterliği Konferans Salonu’nda Genel Sekreter Düsen Kaseinov’un evsahipliğinde düzenlenen konferansa, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Zvonko Mucunski, Ankara Hacı Bayram Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Zeki İbrahimgil, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Zeki Gürel, araştırmacı - yazar Dr. Nazlı Rana Gürel, gazeteci Saadet Nebi konuşmacı olarak katıldı.
Yaptığı konuşmada TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Türk Dünyası’nın çok önemli bir değerini, Kuzey Makedonya'da 2. Dünya Savaşı’ndan sonra yetişen birinci kuşak Türk edebiyat ve şiirinin önemli temsilcilerinden Necati Zekeriya'nin anısına bir araya geldiklerini belirtti.
“Makedonya Türk edebiyatı, hatta Balkan edebiyatının teşekkülünde istisnai hizmetler vermiş ünlü edebiyat adamı, şair, yazar ve gazeteci Necati Zekeriya'yi daha yakından tanıtacaklarını” vurgulayan Kaseinov, Necati Zekeriya, zengin ve eşsiz bir edebi miras bırakmış, sadece Makedonya ve Balkan Türklerinin değil, tüm Balkan halklarının gururu bir edebiyatçıdır. Onun çocuk edebiyatı ve şiirleri pek çok dile çevrilmiştir. Bu sayede Necati Zekeriya Balkan halklarının dünyaya tanıtılmasında önemli bir rol oynamıştır.” şeklinde konuştu.
Necati Zekeriya’nın 60 yıllık ömrüne 50’nin üzerinde eser sığdırdığını kaydeden Büyükelçisi Zvonko Mucunski, eserlerinin Rusça, İngilizce, Sırpça, İtalyanca, Fransızca gibi birçok dünya diline çevrildiğini vurguladı.
Mucunski, “Necati Zekeriya yaptığı çeviriler yoluyla Türk edebiyatını Makedonya'ya, Makedonya edebiyatını da Türkiye’ye tanıtmıştır. Yazdığı hikaye ve şiir kitapları Türkiye’de de defalarca basılmıştır. Türkiye’de çeşitli dergilerde yazı ve şiirleri yayımlanmıştır. Necati Zekeriya Makedonya'nın kültür hayatına, düşüncesine, Türk edebiyatına ve insanlığa eserleriyle hizmet etmiş önemli bir şahsiyettir.” diye konuştu.
Makedonya’da Türk milli kimliğinin oluşması ve yaşamasında ailevi kan bağından da daha önemli olan unsurun, Türkçe eğitim veren okulların faaliyeti olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Zeki İbrahimgil, Türkçe eğitim veren bu sınıfların açılmasına katkı sağlayan Necati Zekeriya sayesinde Türk kimliğinin koruduğunu ve günümüze kadar mevcudiyetini sürdürdüğünü ifade etti.
Necati Zekeriya’nın büyüklüğünü, çağdaş Türk Dünyası yazarlarının eserleri okuyup incelediği ve bu yazarlardan Samed Behrengi’nin eserlerindeki kıyaslama ile anladığını kaydeden Dr. Nazlı Rana Gürel, Zekeriya’nın eserlerinde pozitif bir şekilde ustaca bir metotla çocukları inşa ettiğini ve vatandaş olarak çocukları ele aldığını kaydetti.
Orta okulda Türkçe dersleri aldığı Necati Zekeriya’nın öğrencilerine Türkçeyi sevdirdiğini dile getiren Saadet Nebi, insani davranışları ve gençlere verdiği önemle, önder ve yeri dolduramaz bir değer olduğunu kaydetti. Nebi, Zekeriya’nın düzgün Türkçe kullanımına önem verdiğini ve hataları düzelttiğini, hayatının sonraki dönemlerinde çalıştığı “Birlik” gazetesinin yayınlanmasında da büyük katkıları olduğunu söyledi.
Necati Zekeriya’ya ilişkin anlamlı bir programı düzenlediği için TÜRKSOY’a teşekkür eden Dr. Zeki Gürel, Zekeriya’nın hayatı, eserleri, ele aldığı konular ve Kuzey Makedonya Türk edebiyatı ve Türk Dünyasına sağladığı katkılar hakkında detaylı bir bildiri sundu. Yazarın “Sevgi” kitabından, “Eğer sözlükten bir söz seçmek zorunda kalsaydım, kuşkusuz bu söz sevgi olacaktı. Eğer dünya üzerinde sevgi olmasaydı, sanırım onu ben bulacaktım.” alıntısını yapan Zeki Gürel, Zekeriya’nın sevgi odaklı edebi kimliği, çok kültürlü, çok dilli ve çok dinli toplumlarda önemli olduğunu ve onun mayaladığı bu sevginin günümüzde insanları bir arada tutan öğe olduğunu vurguladı.
Sunumların ardından Genel Sekreter Düsen Kaseinov, katılımcılara plaket ve sertifikalarını takdim etti.
