― 27 января 2019 г.
Türk Dünyasının Öncüleri – 11: Nogay Şair Kadriye Temirbulatova
TÜRKSOY tarafından düzenlenen Türk Dünyasının Öncüleri Konferanslarının onbirincisi, doğumunun 70. yıldönümü vesilesiyle Nogay Türkleri'nin son yüzyılda yetiştirdiği en önemli simalardan biri olan ve genç yaşta hayata veda eden şair Kadriye Temirbulatova’ya ithaf edildi.
TÜRKSOY Genel Sekreteri Büyükelçi Düsen Kaseinov’un evsahipliğinde 23 Ocak 2019 tarihinde düzenlenen etkinliğe Tacikstan’ın Ankara Büyükelçisi Mahmadali Rajabiyon, İstinye Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölüm Başkanı, T.C. Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi Dr. İsmail Safi, Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Musa Yıldız, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Dilek Ergönenç, Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Muharrem Yılmaz, Rusya Federasyonuna bağlı Dağıstan Cumhuriyetinde Nogayca yayınlanan “Şöl Davısı” gazetesinin Baş Editörü Elmira Kojayeva, genç Nogay şair Ayzanat Kamaldinova, Nogay diasporasının Ankara’daki temsilcileri ve çok sayıda sanatsever katıldı.
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Genel Sekreter Düsen Kaseinov, 2017 yılında başladıkları ve Türk Dünyası'nın geniş coğrafyasındaki önemli şahsiyetleri dünyaya tanıtmak amacıyla hazırlanan “Türk Dünyasının Öncüleri” konferanslar dizisinin onbirincisini Nogayların ünlü şairi, klasik Nogay edebiyatının kurucularından Kadriye Temirbulatova’nın doğumunun 70. yılına ithaf ettiklerini kaydetti. Kaseinov, “Nogay Türkçesinin yaşatılması ve edebi dil olarak gelişimine önemli katkılar sunmuş, genç yaşta ebediyete intikal etmiş Kadriye Temirbulatova’yı anıyoruz. Kadriye Temurbulatova’nın şahsında Nogay edebiyatı ve kültürünü daha da yakından tanımayı ve tanıtmayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu.
İsmail Safi konuşmasında, “Türk kültürünü, sanatını, dilini, edebiyatını, folklorüunu, Türk kimliğini bütün dünyaya tanıtan Türk Dünyası’nın UNESCO’su TÜRKSOY’un” 25. yılını kutladığını hatırlatarak, 250 milyonluk Türk Dünyası’nın zengin kültürünü dünyaya tanıtmak için TÜRKSOY’un önemli bir görev üstlendiğini vurguladı. Bu tür etkinliklerden birine daha imza atan TÜRKSOY’un, Nogayların ünlü şairi Temirbulatova’yı geniş kitlelerle buluşturduğuna dikkati çeken Safi, verimli çalışmalarından ötürü TÜRKSOY’a teşekkürlerini iletti.
Konuşmasında, zengin bir sözlü kültüre sahip olan Nogayların bu kültürü günümüzde de devam ettirdiklerini kaydeden Muharrem Yıldız, Nogayların edebiyat zirvelerinden Temirbulatova’nın bu kültürü geliştiren en önemli şahsiyetlerden biri olduğunu ve Elmira Kojayeva’nın yaptığı filmle ölümsüzleştiğini vurguladı.
Selamlama konuşmalarının ardından Prof. Dr. Dilek Ergönenç ve Elmira Kojayeva, Kadriye Temirbulatova’nın yaşamı, eserleri ve Nogay edebiyatına kazandırdıklarına ilişkin sunum yaptı. Genç Nogay şair Ayzanat Kamaldinova’nın Temirbulatova'nın şiirlerini okuduğu etkinlikte, ayrıca şairin yaşamına ilişkin Kojayeva tarafından hazırlanan belgesel film gösterildi.
Nogay sanatçılar Arslanbek Sultanbekov ve İslam Satırov’un Nogay şarkılarını seslendirdiği etkinliğin sanatsal bölümünde, Zehra Ergin ise Nogay folklorundan dans örnekleri sergiledi.
Etkinliğin sonunda TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Dr. İsmail Safi, Prof. Dr. Musa Yıldız ve sanatçı Arslanbek Sultanbekov’a “TÜRKSOY 25. Yıl Madalyası”, Elmira Kojayeva'ya "Cengiz Aytmatov Madalyası" ve katılımcılara hatıra plaketi ile sertifikalarını takdim etti.
Temirbulatova Adana’da anıldı
Nogay bozkırının hüzünlü sesi şair Kadriye Temirbulatova, Nogay diasporasının yoğun olarak yaşadığı Adana’da da anıldı.
TÜRKSOY, Adana Büyükşehir Belediyesi, Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği ve Adana Kırım Türkleri Derneği'nin iş birliği ile gerçekleştirilen “Türk Dünyasının Öncüleri-11: Nogay Şair Kadriye Temirbolatova” konferansına, TÜRKSOY Genel Sekreteri Prof. Düsen Kaseinov, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü, Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Muharrem Yılmaz, Adana Kırım Türkleri Derneği Onursal Başkanı Fatih Karayandı, Adana Kırım Türkleri Derneği Başkanı Hande Bozdoğan ve çok sayıda davetli katıldı.
Etkinlikte konuşan TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, teşkilatın ortak Türk kültürünün yaşatılması, tanıtılması ve gelecek kuşaklara aktarılması yönünde çalışmalarını her geçen yıl artırarak devam ettirdiklerini vurgulayarak, Türk Dünyası’nı buluşturan bu tür projelere ev sahipliği yapan, katkı ve yardımlarını esirgemeyen Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü’ye teşekkürlerini iletti.
Adana Büyükşehir Başkanı Hüseyin Sözlü konuşmasında, "Türkiye’ye göç eden Nogay ve Kırım Türklerinin kurduğu bir şehirde, Ceyhan’da büyümüş ve bu şehrin belediye başkanlığı yapmış birisi olarak Nogayların ünlü "yırlarını" yazan Kadriye Temirbulatova’ya ilişkin düzenlenen etkinliğe evsahipliği yapmaktan bahtiyar olduğunu" belirtti.
TÜRKSOY’un Türk Dünyası için yaptığı faaliyetlere de değinen Sözlü, “Varlığımız milletimiz içindir, ülkümüz milletimizin birliği içindir, bu uğurda emek verenlerin başında ise yıllardan beri faaliyet gösteren TÜRKSOY var. TÜRKSOY Türk halklarının bulunduğu bütün coğrafyaya bu kültürümüzü ulaştırmaktadır. Yılmadan, yorulmadan, Türk kültürüne, Türk idealine hizmet eden bir Türk evladı bu kurumun başındadır. “ diyerek Genel Sekreter Kaseinov’a teşekkürlerini iletti.
Selamlama konuşmalarının ardından Genel Sekreter Düsen Kaseinov, Belediye Başkanı Sözlü'ye TÜRKSOY'un faaliyetlerine verdiği katkılardan dolayı "TÜRKSOY 25. Yıl Madalyası" takdim etti. Etkinlikte ayrıca, Azerbaycan Devlet Sanatçısı, Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Cahangir Novruzov, Türk Dünyası tiyatro sanatına katkılarından dolayı Uluslararası Türk Kültürü TÜRKSOY’un “Cengiz Aytmatov Madalyası” ile ödüllendirildi.
Etkinlikte, Dağıstan'da Nogay Türkçesi ile yayınlanan “Şöl Davısı” gazetesinin Baş Editörü Elmira Kojayeva’nın hazırladığı Nogay şair Kadriye Temirbolatova’nın hayatını, şiirlerini ve eserlerini anlatan belgesel film gösterildi. Genç şair Ayzanat Kamaldinova da şairin şiirlerinden örnekler okudu.
Adana’da Nogay diasporasının yoğun ilgi gösterdiği programda, ünlü Nogay sanatçı ve dombra üstadı Arslanbek Sultanbekov ile genç sanatçı İslam Satırov, Nogay müziğinden örnekler icra ederek davetlilere müzik ziyafeti yaşattı. Zehra Ergin, sunduğu Nogay folklorüne özgü örneklerle etkinliğe renk kattı.