Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY tarafından yayınlanan “Bilgeler Sözü: Hakas Türklerinin Atasözleri ve Deyimleri” kitabı Ankara'da düzenlenen bir etkinlikle tanıtıldı.

TÜRKSOY Genel Sekreterliği binasında Genel Sekreter Düsen Kaseinov’un evsahipliğinde düzenlenen ve Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu,  Doç. Dr. Mehmet Kara,  Nükhet Okutan ve Timur Davletov’un konuşmacı olarak yer aldığı etkinliğe, çok sayıda davetli ve kitapsever katıldı.

Açılış konuşmasını yapan Genel Sekreter Düsen Kaseinov,  Türkoloji’ye merak duyan birçok okur ve araştırmacının ilgisini çekecek bu akademik çalışmanın Hakas atasözleri ve deyimleri alanında Türkiye’de bir ilk olduğunu vurguladı.

Bu yıl 25. Kuruluş yıldönümünü kutlayacak TÜRKSOY’un, Türk halklarına ait kültür ve sanatı araştıran v etkin bir biçimde tanıtmaya çalışan bir kültür-sanat teşkilatı olduğunu dile getiren Kaseinov, “TÜRKSOY  bu sefer, Asya kıtasının kalbinde bulunan Altay Dağları’nın kuzey doğusunda, güney Sibirya’dan başlayan Yenisey nehrinin orta havzası olan Hakas-Minusinsk Vadisi’nde ezelden beri yaşayan ve kadim Türk dillerinden biri olan Hakasçayı korumaya çabalayan Hakas Türklerinin sözlü kültürünü tanıtmaktadır.” şeklinde  konuştu.

Özkül Çobanoğlu yaptığı konuşmada, bütün dünyanın anlamlı sözler olarak nitelendirdiği, hikmetli cümle ve deyimleri,  sadece Türk kavimlerinin atasözü olarak tanımladığını dile getirdi. Atasözlerinin ortak kültür açısından önemine de değinen Çobanoğlu,  Avrupa Birliği’nin son 20 yıl içerisinde ortak dünya görüşü ve birlikteliklerini göstermek amacıyla 10 büyük atasözü külliyatı hazırladıklarını vurguladı.  Aynı  amaçla hazırladığı Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü kitabına değinen Çobanoğlu, gelecekte Türk Dünyası halkları arasında iletişimi sağlayacak ortak Türkçede, derlenen atasözleri ve deyimlerin öncelikli bir yere sahip olacağına inandığını söyledi. Çobanoğlu, tanıtımı yapılan kitabın, her bir Türk boyunun atasözleri ve deyimlerinin araştırılarak derlenmesi bakımından önemli olduğunu kaydetti.

“Bilgeler Sözü: Hakas Türklerinin Atasözleri ve Deyimleri” kitabına ilişkin görüşlerini paylaşan, kitabın yazarı Nükhet Okutan, atasözleri ve deyimlerin halkların deneyimlerinin toplamı ve geçmişi, ortak bilgelik ürünü olduğunu vurgulayarak, Hakasların köklü gelenekleri ve dünya görüşlerinin esaslarını bu atasözlerine işlediklerini ifade etti.

Hakasların yaşadığı Sibirya ile Anadolu arasında muazzam bir coğrafi ve tarihsel mesafeye rağmen ortak kültürel hafızanın varlığını sürdürdüğünü dile getiren Okutan, bu durumun Hakaslar ile Anadolu Türkleri arasındaki sosyokültürel devamlılığın doğrudan kanıtı olduğunu söyledi.

Doç. Dr. Mehmet Kara Hakas Türkçesine ilişkin daha önce akademik çalışmaları olduğunu  ve Hakasçanın komşu coğrafyada bulunan Tıva Türkçesine oranla Moğolcadan etkilenmeden daha temiz kaldığını söyledi.  Hakasçanın diğer Türk dil ve lehçeleri ile arasındaki ilişkiler, benzerlikler ve farklılıklara değinen Kara, kaybolma tehlikesi altında diller arasında sıralanan Hakas Türkçesi ile Anadolu Türkçesi arasında kelimelerde ses değişimine ilişkin örnekler sunarak, kelime köklerindeki benzerliklere dikkati çekti. 

TÜRKSOY Sibirya Uzmanı Timur Davletov ise, 2018’de doğumunun 95. yılı kutlanan ünlü Hakas folklor araştırmacısı Doç. Dr. Ulyana N. Kirbijekova’ya ithaf ettikleri kitabın, Hakas Devlet Üniversitesi Hakas Filoloji Bölümü’nün 75. kuruluş yıldönümünün kutlandığı bu yıl içerisinde çıkması ise ayrı bir anlam taşıdığını dile getirdi.

Tanıtım toplantısı katılım sertifikalarının takdim edilmesinin ardından çekilen aile fotoğrafı ile sona erdi.