― 1 декабря 2016 г.
Azerbaycan’da Büyük Buluşma - TURKSOY Daimi Konseyi 34. Toplantısı
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı’nın her yıl Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilen şehirde gerçekleştirdiği Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi Toplantısı, Türk devletlerinin kültür ve sanat hayatına yön veren temsilcileri Azerbaycan’da bir araya getirdi.
Azerbaycan Medeniyet ve Turizm Bakanı Ebulfes GARAYEV’in ev sahipliği ve dönem koordinatörlüğünde 01 Aralık 2016 tarihinde gerçekleştirilen 34. Dönem TÜRKSOY Daimi Konsey Toplantısı’na TÜRKSOY’a üye ülkelerin kültür bakanları ve temsilcileri ile Türk Konseyi yetkilileri katıldı.
Toplantı öncesinde Azerbaycan kurucu lideri Haydar Aliyev’in anıtını ziyaret ederek, çiçek bırakan daimi konsey üyeleri, Marxal Kompleksinde gerçekleşen toplantıda TÜRKSOY’un 2016 yılı faaliyetlerini değerlendirerek, 2017 yılına dair önemli kararlara imza attılar.f
2017 Molla Panah Vagif Anma Yılı İlan Edildi
Türk dünyası kültür ve sanat hayatına dair önemli kararlara imza atılan etkinlikte, Daimi Konsey üyelerinin oy birliği ile aldığı kararla 2017 yılının TÜRKSOY üyesi ülkelerde, doğumunun 300. Yılı münasebeti ile Molla Panah VAGİF Anma Yılı olarak ilan edilmesi kararlaştırıldı.
Anma yılı ilanı çerçevesinde Türk kültürüne hizmet etmiş ve insanlığa ışık tutan eserler meydana getirmiş parlak şahsiyetleri TÜRKSOY üye ülkelerinde düzenlediği panel, konser, sergi, festival gibi çeşitli etkinliklerle anarak, örnek kişilikleri ve bıraktıkları mirası yeni nesillere aktarma amacıyla çalışmalarını sürdüren TÜRKSOY, bu kapsamında 2010 yılı çalışmalarını doğumunun 120. Yılında Başkurt bilim adamı Prof. Dr. Zeki Velidi Togan’a, 2011 yılı çalışmalarını doğumunun 125. yıl dönümü olması münasebetiyle Tatar Şair Abdullah Tukay’a, 2012 yılı çalışmalarını doğumunun 200. yıl dönümü olması münasebetiyle Azerbaycanlı dramaturg Mirza Fatali Ahundzade’ye ve doğumunun 150. yıl dönümü olması münasebetiyle Hakas asıllı Türkolog Nikolay Katanov’a, 2013 yılı çalışmalarını doğumunun 100. Yıl dönümü olması münasebetiyle Kazak besteci Mukan Tölebayev’e, 2014 yılı çalışmalarını doğumunun 290. yıl dönümü münasebetiyle Türkmen mutasavvıf ve şair Mahtumkulu Firaki ve doğumunun 150. yıl dönümü olması münasebetiyle Toktogul Satılganov’a; 2015 yılı çalışmalarını doğumunun 100. Yılında Türk tiyatro yazarı Haldun Taner ve doğumunun 130. Yılında ünlü Hakas destancısı Semen KADIŞEV’e; 2016 yılı çalışmalarını ise doğumunun 1000. Yılında büyük Türk düşünürü Yusuf Has Hacib’e ithaf etmiştir.
2017 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Türkistan / Kazakistan
34. Dönem TÜRKSOY Daimi Konseyi’nin önemli gündem maddelerinden biri olan 2017 Türk Dünyası Kültür Başkenti seçimleri, Şeki’de gerçekleştirilen toplantı sırasında yapıldı.2016 Türk Dünyası Kültür Başkenti Şeki’de gerçekleştirilen toplantıya katılan tüm temsilcilerin oy birliği ile aldığı karar sonrasında 2017 Yılı Türk Dünyası Kültür Başkenti Kazakistan’ın Türkistan şehri seçildi.
Gerçekleştirilen oylamanın ardından konuşan TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Türk cumhuriyetlerinin bağımsızlığının 25. Yılının, tüm dünyada gerçekleştirilen TÜRKSOY faaliyetleri ile coşkuyla kutlandığının altını çizerek şöyle konuştu: ‘’Türk cumhuriyetleri kendi egemenliklerini ve bağımsız devletlerini kültür temeli üzerine kurdukları gibi, aralarındaki ortaklık ve işbirliğini de aynı şekilde kültür temelinde yükseltmektedirler. Türk cumhuriyetlerinin kendi aralarında oluşturdukları ilk çok taraflı işbirliği örgütünün TÜRKSOY olması bunun en somut kanıtlarından biridir.
25 yıllık bağımsızlık dönemi, üye ülkelerimizin milli kültürlerinin, geleneklerinin ve öz değerlerinin canlanış, şahlanış dönemidir. Önümüzdeki yılların da en az geçen çeyrek asır kadar bereketli, verimli ve başarılı geçmesini dilerim. Toplantımızın ev sahibi, Dönem Koordinatörümüz Sayın Ebulfes Garayev’e teşekkürlerimi iletiyor, oybirliği ile 2017 yılı Türk dünyası Kültür Başkenti seçilen Türkistan şehrine başarılar diliyorum. Türk dünyası kültür başkenti seçilen şehirlerimiz, sadece sıradan şehirlerden ibaret değildir. Bugüne kadar bu payeyi, Astana, Eskişehir, Kazan, Merv ve Şeki şehrine layık gördük. Tüm bu bahsettiğim şehirler Türk dünyasının nüfus cüzdanı, kimlik belgesidir, barış, kardeşlik, huzur ve hoşgörü için asırlardır eşsiz bir ilham kaynağı olma niteliği taşımaktadır. Şehirlerimiz kültür başkenti unvanını bir yıl için taşıyor olabilir ancak var oldukları müddetçe Türk dünyasını bir araya getiren, yol gösteren bir kültür merkezi olma payesini hiç kaybetmeyecektir.’’ diyerek, 34. Dönem TÜRKSOY Daimi Konseyi’nin tüm Türk dünyası’na hayırlı olmasını temenni ettiğini dile getirdi.
Türkistan Hakkında
Tarihi kaynaklara göre Milattan Sonra 4. Yüzyılda kurulan, eski adı ‘’Yesi’’ olan, Türkistan şehri, görüşleri ve günümüze dek etkileri devam eden öğretisiyle Hoca Ahmed Yesevi’nin doğduğu ve ölene dek yaşadığı yer olmuştur. Kazakistan’ın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan ilk tarihi eseri olan Hoca Ahmed Yesevi Türbesi, şehrin görkemli yapılarından biridir. Söz konusu türbe 14. Yüzyılda Emir Timur tarafından inşa ettirilmiş, Türkistan coğrafyasını değerli kılan, inanc merkezi haline dönüştüren bir eser olmuştur.
1992 yılında temelleri atılan Ahmet Yesevi Kazak-Türk Üniversitesi’ne de ev sahipliği yapan şehir, Kazakistan'ın gelişen ekonomisinin de katkısıyla hem modernleşme hem de şehirleşme anlamında Türk dünyasının yükselen bir değeri olmuştur. Tarihi İpek Yolu güzergahının önemli bir şehri olan Türkistan yılboyu gerçekleştirilecek etkinliklerle farklı alanlardan sanatçıların, bilim insanlarının buluşma noktası haline gelecektir.
TÜRKSOY tarafından 2012 yılında başlatılan uygulama kapsamında Türk Dünyası Kültür Başkenti unvanına ilk sahip olan şehir Kazakistan’ın Astana şehri olmuştur. Ardından, 2013 yılında Eskişehir, 2014 yılında Tataristan Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan, 2015 yılında Türkmenistan’ın Merv şehri ve 2016 yılında Azerbaycan’ın Şeki şehri Türk Dünyası Kültür Başkenti unvanını taşımıştır.
Toplantı Katılımcıları
Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanı Ebulfes GARAYEV, Kazakistan Cumhuriyeti Kültür ve Spor Bakanı Yardımcısı Aktoty RAİMKULOVA, Kırgız Cumhuriyeti Kültür, Bilgi ve Turizm Bakanı Yardımcısı Baktybek SEKİMOV, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Nihat Gül, Türkmenistan Kültür Bakanı Yardımcısı Atageldi ŞERMYRADOV, Gagavuz Yeri (Moldova) Kültür ve Turizm Baş İdaresi Başkanı Vasilisa PETROVİCİ, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti K.K.T.C Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Müsteşarı Rauf ATAÖV ve Türk Konseyi Genel Sekreteri Ramil Hasanov katıldı.