― 28 ноября 2025 г.

TÜRKSOY Daimi Şurası 42-ci Dönəm Toplantısı Aktauda keçirilib, 2026 Mədəniyyət Paytaxtı Andican olub

TÜRKSOY Üzv Ölkələr Mədəniyyət Nazirləri Daimi Şurasının 42-ci Dönəm Toplantısı 28 noyabr 2025-ci il tarixində Xəzərin incisi və 2025-ci il Türk Dünyası Mədəniyyət Paytaxtı Aktauda təşkil olunub. Toplantıda TÜRKSOY-un 42-ci Dönəm İş Hesabatı ilə 2024-cü il maliyyə hesabatı təsdiqlənib; Aktau 2025 Mədəniyyət Paytaxtı proqramı çərçivəsindəki fəaliyyətlər məmnunluqla qiymətləndirilib və gələcək dövr mədəni əməkdaşlıq gündəliyi qərarlaşdırılıb. Daimi Şura Türk Dünyasının mədəni həmrəyliyinə güclü dəstək verən Qazaxıstan Prezidenti Kasım Cömert Tokayevə; Aktau 2025 proqramını uğurla həyata keçirən Qazaxıstan Mədəniyyət və İnformasiya Naziri Aida Balayevaya; toplantıya ev sahibliyi edən Mangıstau Vilayət Valisi Nurdaulet Kılıbaya və Aktau Bələdiyyə Başçısı Abilkayır Baypakovaya minnətdarlığını bildirib. Toplantıya Qazaxıstan Mədəniyyət və İnformasiya Naziri və TÜRKSOY 42-ci Dönəm Koordinatoru Aida Balayeva sədrlik edib. TÜRKSOY Baş Katibi Sultan Raev ilə yanaşı Özbəkistan Mədəniyyət Naziri Ozodbek Nazarbekov, Türkmənistan Mədəniyyət Naziri Atageldi Şamıradov, Azərbaycan Mədəniyyət Nazirinin müavini Murad Hüseynov, Qırğızıstan Mədəniyyət, İnformasiya və Gənclik Siyasəti Nazirinin müavini A. Ş. Madaminov və Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirinin müavini Serdar Çam toplantıda iştirak ediblər. Aktaunun 2025 Mədəniyyət Paytaxtlığı prosesinə dair bağlanış qiymətləndirməsi Mangıstau Vilayəti Akim Müavini Tilegen Abişev tərəfindən təqdim olunub. Ev sahibi nazir Balayeva Aktaunun Türk Dünyası Mədəniyyət Paytaxtı ili ərzində Türk xalqlarının ortaq mədəni iqliminə yeni dinamika qazandırdığını bildirib. Bu çərçivədə aparılan işlərin təkcə ilin fəaliyyət təqvimi ilə məhdudlaşmadığını; Türk Dünyasında ortaq mədəni şüur, görünürlük və qurumsal həmrəyliyi gücləndirən davamlı təsir yaratdığını vurğulayıb. Balayeva həmçinin TÜRKSOY-un otuz ildən artıq təcrübəsini yeni dövrdə sistemli, dinamik və nəticə yönümlü əməkdaşlıq modelləri ilə daha da irəli aparmağın əhəmiyyətinə toxunub.

Baş Katib Raevdən Strateji Açıqlamalar: TÜRKSOY Yeni Dövrdə Hazırlıq Görür 

Toplantıda çıxış edən TÜRKSOY Baş Katibi Sultan Raev qurumun gələcək vizyonuna dair mühüm açıqlamalar verib. Raevin nitqinin əsas xətləri aşağıdakı başlıqlarla ön plana çıxıb: Aktau 2025-in Uğuru və Kollektiv Töhfə: Raev Aktau 2025-in Türk Dünyası mədəni diplomatiyasını dərinləşdirən, ortaq yaddaşı canlı saxlayan və mədəni qarşılıqlı təsiri artıran genişmiqyaslı proses olduğunu qeyd edib. Bu uğurda ev sahibi ölkə və şəhər başda olmaqla bütün üzv ölkələrin ortaq töhfəsinin həlledici olduğunu vurğulayıb. Qurumsal Transformasiya və Gücləndirmə: Raev çıxışının mərkəzinə Türk Dövlətləri Təşkilatının Qəbələ Zirvəsində qəbul olunan “TÜRKSOY-un İnkişafı və Gücləndirilməsi Qərarı”nı yerləşdirib. Bu qərarın TÜRKSOY-u beynəlxalq miqyasda daha effektiv, görünür və davamlı mədəni diplomatiya qurumu halına gətirməyi hədəflədiyini bildirib. Bu istiqamətdə qurumsal potensial, idarəetmə, rəqəmsal transformasiya və maliyyə davamlılığını əhatə edən genişmiqyaslı gücləndirmə sənədinin hazırlanacağını elan edib. Yeni Dönəm İş Oxları: Baş Katib rəqəmsal mədəniyyət platformaları, ortaq irs inventarları, sənədli layihələr, Türk Dünyası Film Fondu, ortaq bayramların qlobal tanıdılması və gənclik yönümlü proqramların TÜRKSOY-un yeni dövr iş oxları arasında yer alacağını qeyd edib. Raev TÜRKSOY-un təkcə tədbir istehsal edən quruluş olmadığını, eyni zamanda Türk xalqları arasında etimadı, həmrəyliyi və ortaq gələcək şüurunu gücləndirən böyük mədəni ailə olduğunu ifadə edərək çıxışını başa çatdırıb.

Üzv ölkə nümayəndələrindən ortaq iradə və yeni dəvətlər

Toplantıda çıxış edən nümayəndə heyətlərinin rəhbərləri də mədəni əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə yönəlik ortaq iradəni təsdiqləyiblər. Türkmənistan Mədəniyyət Naziri Atageldi Şamıradov mədəniyyət və sənətin xalqlar arasında daimi dostluq körpüsü qurduğunu vurğulayıb. Qırğızıstan Nazir Müavini A. Ş. Madaminov Aktau 2025-in ortaq irs baxımından dəyərli platforma yaratdığını qeyd edərək 2026-cı ildə ölkəsində keçiriləcək VI Dünya Köçəri Oyunlarına dəvət edib. Özbəkistan Mədəniyyət Naziri Ozodbek Nazarbekov TÜRKSOY-un gücləndirilməsi qərarının təşkilatın qurumsal keyfiyyətini yeni səviyyəyə qaldıracağını bildirib. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirinin Müavini Murad Hüseynov Şuşa Mədəniyyət Paytaxtlığı təcrübəsinin Türk Dünyası birliyini möhkəmləndirdiyini xatırladaraq 2026-cı ildə Birinci Türkoloji Qurultayının 100 illik yubileyinin tarixi əhəmiyyətinə toxunub. Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirinin Müavini Serdar Çam isə 2026 Ankara Türk Dünyası Turizm Paytaxtı və 2026 Ziya Gökalp İli tədbirlərində güclü əməkdaşlıq gözləntisini dilə gətirib.

2026 Türk Dünyası Mədəniyyət Paytaxtı: Andican 

Daimi Şura 2026-cı il Türk Dünyası Mədəniyyət Paytaxtı titulunun Özbəkistanın tarixi şəhəri Andicana təhvil verilməsini məmnunluqla qarşılayıb. Şura üzvləri Andicanın Türk Dünyasının ortaq mədəni irsini daşıyan köklü kimliyi ilə bu məsuliyyəti uğurla yerinə yetirəcəyinə inamlarını ifadə ediblər. 2026-cı il proqramının TÜRKSOY Baş Katibliyi, Özbəkistan Mədəniyyət Nazirliyi və Andican yerli idarəçiliyi əməkdaşlığı ilə hazırlanacağı və növbəti Daimi Şura toplantısının 2026-cı ildə Andicanda keçiriləcəyi qərarlaşdırılıb. Toplantı sonunda qəbul olunan qərarların TÜRKSOY-un qurumsal potensialını gücləndirməsi, Türk Dünyası Mədəniyyət Paytaxtı proqramının təsir dairəsini genişləndirməsi və üzv ölkələr arasındakı mədəni həmrəyliyi daha yüksək səviyyəyə qaldırması hədəflənir. Aktaudan Andicana uzanan bu bayraq təhvili Türk Dünyasının ortaq mədəni yürüyüşünün yeni dövrdə də qətiyyətlə davam edəcəyini təsdiqləyən güclü mesaj kimi qiymətləndirilib.